|
"Биржийн нэр зарлах тухай" Засгийн газрын 2007 оны 4 д?гээр сарын 4-ний ?дрийн 88 дугаар тогтоолын 2 дугаар хавсралтаар баталсан "Зарим экспортын б?тээгдэх??ний борлуулалтын ?нэлгээний ?ндэслэл болгох Монголбанкны болон зах зээлийн ?нийн эх сурвалжийн нэр"-ийн жагсаалтад Хятадын н??рсний ?йлдвэрлэлийн талаархи мэдээлэл гаргадаг www. цахим хуудсанд байршуулсан н??рсний ?нийг баримтлан ажиллахаар ??рэг болгосон тул АМГ 7-14 хоног тутам м?н ЭБЭХЯ сар б?р н??рсний ?нийг гаргаж ??рийн цахим хуудсанд байршуулж олны х?ртээл болгож ажиллаж байна.
АМГ-ын Н??рс, судалгааны хэлтсээс гаргаж байгаа н??рсний ?нийн судалгаанд Хятад улсын 6 муж болох Анхуй, Шандун, Хэнан, Ша’ангси, Шангси болон ?в?р Монголын ??рт?? засах мужийн н??рсний ?нийг б?с, н??рсний т?р?л, ?нийн т?р?л, илчлэг болон бусад ?з??лэлтийг тусган тогтмол мэдээ бэлтгэн цахим хуудаст байршуулж байгаа.
Н??рсний ?нийг 2011 онд судлагдсан байдлаар харьцуулбал 1, 2 дугаар саруудад н??рсний ?нэ харьцангуй тогтвортой байснаа 2 дугаар сарын 28-ны мэдээнд Ша’ангси мужийн Юлин б?сийн 6000 ккал илчлэгтэй эрчим х?чний н??рс нь 500 юань байснаа 540 юань болж, Шангси мужийн Датонг б?сийн 5500 ккал илчлэгтэй эрчим х?чний н??рс 500-гаас 505 юань м?н тус мужийн Жинчэнг б?сийн 6000 дээш ккал илчлэгтэй антрацит нь 690-ээс 730, 1030-аас 1060 юань болон ?сс?н байхад 6800 ккал дээш илчлэгтэй антрацит 1100-ээс 1060 юань болон буурсан байна.
2011 оны 3 дугаар сарын 7-ны байдлаар ?в?р Монголын ??рт?? засах мужид Вухай б?сэд хагас з??л?н коксжих н??рс 1100 юань байснаа 1130 юань, 3 дугаар сарын 21-ны байдлаархи Шаангси мужийн Хуанглинг б?сийн 5000 ккал илчлэгтэй эрчим х?чний н??рсний ?нэ 545 юаниас 560 болж ?сс?н байна.
2011 оны 3 дугаар сарын 14-ны байдлаар шинээр:
Анхуй мужид:
1. Хуайбэй б?сэд ядмаг буюу угаасан н??рс 1500 юань
2. Хуайнан б?сэд 1/3 агууллаагатай коксжих н??рс 1400 юань
Шаангси мужид
1. Тонгчуан б?сэд 5000 ккал илчлэгтэй урт д?лт н??рс 545 юань м?н ядмаг н??рс 550 юань
2. Хуанглинг б?сэд 5000 ккал илчлэгтэй эрчим х?чний н??рс 560 юань
Шандун мужид:
1. Тенгхоу б?сэд 5500 ккал илчлэгтэй эрчим х?чний н??рс 720 юань
в?р Монголын ??рт?? засах мужид:
1. Эрдос б?сэд 6000 ккал илчлэгтэй эрчим х?чний н??рс 520 юань
2. Х?лийн гол 3500 ккал илчлэгтэй х?рэн н??рс 200 юаниар борлогдож эхэлсэн байна.
2011 оны 4 д?гээр 11-ны ?дрийн байдлаар Шаангси мужийн Тонгчуан б?сэд 5000 ккал илчлэгтэй урт д?лт н??рс 545 юаниас 520, ядмаг н??рс 550 юаниас 500 юань, ?в?р Монголын ??рт?? засах мужийн Вухай б?сэд з??л?н хагас коксжих н??рс 1130 юаниас 1100 юань болж буурсан, Шангси мужийн Датонг б?сэд эрчим х?чний н??рс 6000 ккал илчлэгтэйн 530-иас 535 юань, 5500 ккал илчлэгтэйн 505-аас 510 юань болж ?сс?н ?з??лэлттэй байна.
2011 оны 4 д?гээр сарын 25-ны байдлаар БНХАУ-ын импортлосон коксжих н??рсний ?нэ
|
Prices of Imported Coking Coal
|
|
Гарал ??сэл
|
Хил/боомт
|
нэ
|
M
|
нслэг
|
дэгдэмхий
|
Х?хэр
|
Б?с?х чадвар
|
Тодруулга
|
Т?р?л
|
|
(юань/тн)
|
(%)
|
(%)
|
(%)
|
(%)
|
(G)
|
|
монгол
|
Ganqimaodao
|
790
|
|
|
26
|
0.6
|
75
|
Агуулах дахь ?нэ
|
Хатуу коксжих н??рс
|
|
Erenhot
|
770
|
|
|
<28
|
<0.7
|
>75
|
Агуулах дахь ?нэ
|
Хатуу коксжих н??рс
|
|
Ceke
|
590
|
|
|
32
|
0.6
|
>70
|
Агуулах дахь ?нэ
|
1/3 агууллагатай коксжих н??рс
|
|
австрали
|
Jingtang port
|
1730
|
|
<8
|
23
|
<0.5
|
>85
|
Агуулах дахь ?нэ
|
Хатуу коксжих н??рс
|
|
Rizhao port
|
1730
|
<9
|
9.5
|
<20
|
0.3
|
80
|
Т?м?р замын ?рт??н дэх ?нэ (Н?Т орсон)
|
Хатуу коксжих н??рс
|
|
Tianjing port
|
1710
|
|
8
|
28
|
0.8
|
95
|
Агуулах дахь ?нэ
|
Хатуу коксжих н??рс
|
|
Jingtang port
|
1350
|
<9
|
10.5
|
30
|
0.9
|
82
|
Агуулах дахь ?нэ
|
1/3 агууллагатай коксжих н??рс
|
( Source:CCTD/CoalWorld.net 2011-04-26 )
Монголын болон Австралийн коксжих н??рсний ?нийг харьцуулбал н??рсний т?р?л болон ?з??лэлтээрээ т?стэй боловч ?нийн з?р?? асар их буюу Австралийн коксжих н??рсийг монголынхоос 2,22-2,28 дахин их ?нэтэйгээр БНХАУ худалдан авч байна.
Дараахи х?снэгтээр Хятадын зах зээлийн Шангси, Шаангси болон ?в?р Монголын ??рт?? Засах мужуудын, Хятадын ?мн?д болон З??н хэсгийн н??рсний ?нийн хэлбэлзлийг 2010 оны 4 д?гээр сараас 2011 оны 4 д?гээр сар х?ртэлхи хугацаанд харуулж байна.
Хятадын т?вийн буюу Шангси болон Шаангси мужийн б?с нутгаас олборлох н??рсний хэмжээ жилээс жилд буурч байна. Учир нь энэ б?с нутгийн жижиг оврын н??рсний уурхайнуудыг олон тоогоор хаах бодлогыг хэрэгж??лж байна. Иймээс Монгол Улсаас н??рс импортолж зах зээлээ хангаж байна.
Дээрхи х?снэгт??дийг харьцуулбал Монгол Улсаас н??рсний экспортын гол харилцагч болох Хятадын з??н болон хойд хэсэгт орших Шангси, Шаангси болон ?в?р Монголын ??рт?? Засах мужуудад н??рсний дундаж ?нэ 782 юань буюу 119 ам. долларт х?рч цаашид ч аажмаар ?с?х хандлага ажиглагдаад байна. Тэгэхэд ?мн?д хэсгийн зах зээлийн ?нэ оны эхэнд 705 юань болж ?с?ж байснаа 3 дугаар сард 696 юань х?ртэл буурч байгаад 4 д?гээр сараас эхлэн ?с?ж 709 юань х?рсэн байхад з??н хэсгийн н??рсний зах зээлийн ?нэ 2011 оны эхэнд 888 юань болж дээд цэгт х?рч байснаа 878 болж буурч байх б?г??д цаашид ч буурах хандлагатай байна.
Дараахи х?снэгтээр 2009-2010 онуудад БНХАУ гадаадаас импортлож авсан н??рсний хэмжээг харуулж байна.
БНХАУ нь дэлхийн хамгийн том н??рс импортлогч орон. БНХАУ 2009 онд 126 сая тонн н??рс импортлосон б?г??д 2008 онтой харьцуулбал 211,9 хувиар нэмэгдсэн байна. 2010 онд нийт 166,2 сая тонн н??рс импортлосон нь ?нг?рс?н оны м?н ?еэс даруй 32 хувь ?с?в. Цаашид Хятадын н??рсний хэрэглээ буурахг?й, харин ч нэмэгдэх т?л?втэй байна. “Сити” группын тооцолж буйгаар 2011 онд Хятад улс 233 сая тонн н??рс импортлоно.
Гол 5 импортлогч улсуудаас 2010 оны 12 дугаар сард авсан н??рсний хэмжээ болон ?нийн мэдээ
|
Улс/орон
|
Хэмжээ
|
мн?х оны ?з??лэлттэй харьцуулбал
|
Дундаж ?нэ
|
1 сараас 12 сар х?ртэл
|
мн?х оны ?з??лэллтэй харьцуулбал
|
|
(тонн)
|
(%)
|
(USD/тонн)
|
(тонн)
|
(%)
|
|
Indonesia
|
5,461,313
|
-22.36
|
88.98
|
55,031,399
|
81.2
|
|
Australia
|
4,197,260
|
6.52
|
147.98
|
36,962,933
|
-15.9
|
|
Mongolia
|
2,273,937
|
305.14
|
67.72
|
16,594,780
|
176.43
|
|
Vietnam
|
2,255,790
|
-16.94
|
78.25
|
18,047,238
|
-25.06
|
|
Russia
|
1,195,276
|
34.64
|
138.43
|
11,585,504
|
-1.69
|
( Эх сурвалж: China Customs/COALWorld.net 2011-02-10 )
2011 оны 3 дугаар сарын мэдээ
|
Улс орон
|
Хэмжээ
/тонн/
|
мн?х оны з??лэлттэй харьцуулбал(%)
|
нэ (USD)
|
Оны эхнээс 3 сар х?ртэл
|
мн?х оны з??лэлттэй харьцуулбал (%)
|
|
Mongolia
|
1541861
|
83.47
|
104825641
|
3216212
|
33.8
|
БНХАУ 2010 онд 3,0 тэрбум тонн н??рс хэрэглэсэн, 2020 онд гэхэд Хятад улс нь жилд 4,5 тэрбум тонн н??рс хэрэглэхээр тооцоо гарсан. 10 жилийн дараа дэлхийн эрчим х?чний нийт экспортын 1/5 хувь Хятад улс руу чиглэгдэх болно. Энэ ?ед Хятад улс гадаадаас 800 сая тонн н??рс импортлох шаардлага гарч байна.
Ийм учир Хятад улс нь гадаадад н??рсний салбарт ?йл ажиллагаа явуулахыг дэмжих, импортын хэмжээг нэмэгд??лэх, дотоодын тээврийн н?хцлийг сайжруулах, н??рсний тээвэрлэлтийн баталгааг хангах чиглэлийг баримталж байна. Н??рсний импортын ?нэ ?с?ж байгааг аль болох хязгаарлах чиглэлийн арга хэмжээ авч байна.
2010 онд Хятад улсын нийт н??рсний импортын 10 орчим хувийг Монгол улс нийл??лэв. Тус онд Монгол улсаас БНХАУ-д нийт 867,1 сая ам.долларын ?нэ б?хий 16,4 сая тонн н??рс импортлосон нь 2009 онтой харьцуулахад 233,8 хувиар ?сжээ. 2009 онд Монголоос Хятад руу 7,5 сая тонн н??рс экспортолсон байна.
Монгол улсын н??рсний экспорт
|
он
|
2004
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
|
Н??рсний экспорт/мян.тн/
|
1643.3
|
2253.9
|
2450.6
|
3245.3
|
3965.1
|
7550.5
|
18200
|
БНХАУ-д нийл??лж буй н??рсний ?нэ 2010 онд 52,3 ам.доллар, 2009 онд 43,0 ам.доллар, 2008 онд 44,3 ам.доллар, 2007 онд 35,5 ам.доллар байжээ.
Н??рсний ?нийг ЗГ-ын тогтоолын дагуу ЭБЭХЯ тогтоож байгаа б?г??д ?нэ тогтооход АМГ-ын Н??рс, судалгааны хэлтсээс www. цахим хуудсанд тавигдсан хятадын зах зээлийн 6 мужийн ?нийг судалж бэлдсэн мэдээг ?ндэслэн сар болгон шинэчлэн тогтоож байна.
ЭБЭХЯ-ны 2011 оны 4 д?гээр сарын мэдээг х?снэгтээр харуулж байна.
|
Т?р?л
|
Ккалл
|
Чанарын ?з??лэлт
|
нэ
|
|
Т??хий н??рс
|
4000 х?ртэл
|
Х?хэр 0,9%, дэгдэмхий 45%, ?нслэг 25%
|
62,5 USDollar
|
|
4000-5500 х?ртэл
|
Х?хэр 0,5%, дэгдэмхий 30-35%, ?нслэг 8-12%
|
85,0 US Dollar
|
|
5500 дээш
|
Х?хэр <1 %, дэгдэмхий 30%, ?нслэг 11%
|
119 US Dollar
|
|
Боловсруулсан н??рс
|
|
|
206,0 US Dollar
|
Монгол улсын нийт экспортын 32 хувийг н??рс эзэлж байгаа ба бараг 100 хувь БНХАУ-д нийл??лж байна. Ойрын жил??дэд энэ хэмжээ 40-50 сая тоннд х?рэх б?г??д 2025 онд 90 сая тоннд х?рнэ гэсэн тооцоо байгаа.
Хятад улс нь хэдийгээр н??рсний асар их н??цтэй боловч коксжих н??рсний н??ц нь т?дийл?н их биш. Монгол Улс нь Хятад улсад коксжих н??рс импортлогч хамгийн том орнуудын нэг болоод байна.
Н??рсний салбарт с??лийн жил??дэд хувийн хэвшлийн х?р?нг? оруулалт нэмэгдсэн нь н??рс олборлолтын хэмжээ огцом ?сч, улс орны эрчим х?чний дотоодын хэрэгцээг б?рэн хангаад зогсохг?й 2003 оны с??лээс БНХАУ-д нийл??лж, улс орны эдийн засагт бодитой дэмжлэг ?з??лж эхлээд байна. Монгол Улсын хилийн Гашуунсухайт, Шивээх?рэн боомтоор Нарийн Сухайт, Тавантолгой зэрэг н??рсний орд газруудаас олборлосон н??рсийг экспортлож байгаа б?г??д н??рсний экспортын хэмжээ жил б?р нэмэгдсээр 2005 онд 2,3 сая тонн, 2008 онд 3.9 сая тонн болон ?сс?н. Статистикийн ?з??лэлтээс харахад 2009 онд нийт 13.2 сая тонн н??рс олборлосноос 7.5 сая тонн н??рсийг экспортоор гаргасан байна. ??нээс ?зэхэд манай улсын экспортын б?тээгдэх??нд н??рсний эзлэх хувийн жин нэмэгдэх н?хц?л б?рдээд байна.
МАК ХХК, Энержи Ресурс ХХК болон Таван Толгой ХК-ний н??рсний экспортын ?нэ
Аж ахуйн нэгжээс Хятад руу экспортолж байгаа экспортын ?нэ/ 2011 оны 4 д?гээр сарын байдлаар/
|
№
|
Аж ахуйн нэгж
|
Экспортын ?нэ
|
|
1
|
Чинхуа МАК Нарийт Сухайт ХХК
|
33800 т?г/тн
|
|
2
|
Энержи Ресурс ХХК
|
Коксжих н??рс 70-120000 т?г/тн
Эрчим х?чний н??рс- 10000 т?г/тн
|
|
3
|
Саусгоби Сандс ХХК
|
5 компанитэй гэрээтэй 30-70000 т?г/тн
|
|
4
|
Таван Толгой ХК
|
25$ * 1250 т?г=314200 т?г
|
|
5
|
МАК ХХК
|
54$*1250т?г=67500 т?г
|
Тайлбар: 2010 оны уулын ажлын тайлан, 2011 оны уулын ажлын т?л?вл?г??н??с авсан мэдээ
Орон нутагт ?йл ажиллагаа явуулж байгаа н??рсний уурхайнуудын н??рсний ?нэ болон ?рт?г
/2011 оны 1-р сарын 1-ны байдлаар/
|
№
|
Уурхайн нэр
|
Байршил
|
1 тн н??рсний ?нэ
|
рт?г
|
|
1.
|
Адуунчулуун
|
Дорнод аймаг, Баянт?мэн сум
|
Станцид 8584, бусад 7272
|
8068,5 /2010 оны тайлан/
|
|
2.
|
Багануур
|
Т?в аймаг, Баяндэлгэр сум
|
18200
|
19000 /2010 оны тайлан/
|
|
3.
|
Баянтээг
|
в?рхангай аймаг, Нарийн тээл сум
|
Тодорхойг?й байна
|
18343 /2011 оны т?л?вл?г??/
|
|
4.
|
Довт
|
Увс аймаг, Тариалан сум
|
Тодорхойг?й байна
|
|
|
5.
|
Жилчигбулаг
|
Х?всг?л аймаг, Б?рэнтогтох сум
|
Тодорхойг?й байна
|
|
|
6.
|
Зээгт
|
Говь-Алтай аймаг, Чандмань сум
|
22727,27
|
52603,4 /2010 оны т?л?вл?г??/
|
|
7.
|
Могойн гол
|
Х?всг?л аймаг, Цэцэрлэг сум
|
Дотоод 26840, орост 27000
|
26840 /2010 оны тайлан/
|
|
8.
|
Сайхан-Овоо
|
Булган аймаг, Сайхан сум
|
-
|
-
|
|
9.
|
Шарынгол
|
Дархан-Уул аймаг, Шарынгол сум
|
22680
|
23804,2
|
|
10.
|
Шивээ-Овоо
|
Говьс?мбэр аймаг, Шивээ-говь сум
|
13960
|
13482,5
|
|
11.
|
Талбулаг
|
С?хбаатар аймаг, С?хбаатар сум
|
9900
|
11250 /2010 оны тайлан, 15840/Н?АТ-тай/
|
|
12.
|
Тавантолгой
|
мн?говь аймаг, Цогтцэций сум
|
8000
|
6819,13 /2011 оны т?л?вл?г??/
|
|
13.
|
Тэвшийн говь
|
Дундговь аймаг, Сайнцагаан сум
|
14000
|
14000
|
|
14.
|
в?рчулуут
|
Баянхонгор аймаг, Галуут сум
|
14000
|
13837/ 2010 оны тайлан/
|
|
15.
|
Хавтагай
|
Хэнтий аймаг, Баянхутаг сум
|
-
|
-
|
|
16.
|
Хартарвагатай
|
Увс аймаг, Тариалан сум
|
-
|
|
|
17.
|
Хотгор
|
Увс аймаг, Б?хм?р?н сум
|
19500
|
15753 /2010 оны тайлан/
|
|
18.
|
Х?ш??т
|
Ховд аймаг, Дарви сум
|
0,0
|
|
|
19.
|
Эрээн
|
Булган аймаг, Сайхан сум
|
14850
|
14127,39 /2010 оны тайлан/
|
Д?ГНЭЛТ:
Индонез, Орос, Монгол, Австрали, Вьетнам зэрэг улсууд Хятадад н??рс экспортлогч хамгийн том орнууд юм. Монгол улс дангаараа 2010 онд Хятад улсын нийт н??рсний импортын 10 орчим хувийг эзэлсэн байхад н??рс экспортлогч бусад орнуудтай харьцуулахад н??рсний ?нэ хамгийн бага байна. Монгол улсын гаалийн мэдээнээс ?зэхэд 2010 онд 1 тонн н??рсний экспортын ?нэ дунджаар 52,7 ам.доллар х?рчээ. Гэтэл 1 тонн эрчим х?чний н??рсний Хятадын дотоодын биржийн ?нэ 83-166 ам.доллар байсан байна. ??р??р хэлбэл Монгол Улсын н??рсний ?нэ Хятадын дотоодын зах зээлийн ?нээс чанараасаа хамаараад 59-219 % доогуур байна.
Энэ нь:
- Монголын ихэнхи н??рсний уурхайнуудын ?йл ажиллагаа нь н??рс олборлоход зарцуулсан зардлаа буюу ?ртг?? н?х?х чиглэлээр явагдаж байна. Засгийн газраас ?нэ ч?д?рл?ж, н??рс олборлож байгаа аж ахуйн нэгж??дийг ашиг олох зах зээлийн горимд оруулахг?й байлгаад байгаа нь ?рс?лд?х чадварг?й болгох, зах зээлд х?л?? олохг?й байх, хятадын худалдаа эрхэлдэг компаниудын арга мэхэнд орох, н??рсний ?нэ хэт доогуур байгаатай холбоотой.
- Хятадын Худалдааны яам болон бусад т?вийн болон орон нутгийн засаг захиргааны байгууллагууд аль болох бага ?нээр Монголоос н??рс авах бодлого явуулж байгаатай холбоотой. Энэ бодлогын х?рээнд аль болох ц??х?н компаниар н??рсний худалдааг хийлгэх, тэднийг тусгай зохион байгуулалтад оруулах арга хэмжээг авч байна. Энэ нь олон компани оруулж н??рсний ?нийг х??рг?х??с сэргийлэх арга хэмжээ юм.
- Хятадын н??рсний холбоод, н??рсний шууд хэрэглэгч болох эрчим х?ч, т?мрийн ?йлдвэр??дтэй холбоо тогтоож ажиллах явдал хангалтг?й.
- Хятадын н??рсний бирж??дтэй хамтын ажиллагаа байхг?й.
- Манай н??рсний гадаад худалдаа оновчтой бус, бодлогог?й, урсгалаар явж байна.
- Манай улсын н??рс экспортлогч 5 том аж ахуйн нэгжийн экспортын ?нэ нь ЭБЭХЯ-наас тогтоосон экспортын ?нээс доогуур байгаа нь монголын талын компаниуд дотооддоо ?рс?лд?ж н??рсний ?нээ унагаадаг явдалд байна.
Санал:
Хятадын эрчим х?чний хэрэглээ цаашид нэмэгдэж, эрчим х?ч импортлогч дэлхийн хамгийн том улс болох нь тодорхой. ??рийн дотоодын х?чин чадал, н??ц??р?? БНХАУ нь улсынхаа эрчим х?чний асар том хэрэгцээг хангах ямарч боломжг?йд х?рч байна. Тийм ч учраас гадаад орнуудын зах зээлээс, ялангуяа х?рш орнуудаасаа эрчим х?чний найдвартай эх ??свэр олох асуудлыг чухалчлан ?зэж байна. Энэ х?рээнд Хятадын эрчим х?чний бодлого Монгол Улс руу хандаад байна.
Иймд Монгол Хятадын Засгийн газар хооронд н??рсний салбарт хамтран ажиллах хэлэлцээрийг шинээр байгуулах, хоёр улсын хооронд н??рсний суурь ?нийг тогтоосон гэрээ байгуулж байх, т??нийгээ байнга шинэчилж байх, н??рсний худалдаа эрхэлдэг томоохон хот, мужууд болон хилийн боомтуудад Монгол улсын н??рсний ?йл ажиллагааг зохицуулах, хянах эрх б?хий албан тушаалтантай болгох.
|
