【原】独家︱胡志明市圣母大教堂内鲜为人知的一面

胡志明市圣母大教堂内

鲜为人知的一面

6 quả chuông nặng gần 30 tấn, đàn organ cổ nhất nhì Việt Nam, đồng hồ khổng lồ... trong nhà thờ Đức Bà Sài Gòn gần 140 năm tuổi rất ít người biết đến.

在越南胡志明市，无人不知这红砖砌成的圣母大教堂。或许你会被她那对称的建筑结构所吸引，亦或是对那140年的悠久历史着迷。但当你走入这座古老的教堂后，你会发现在教堂里还有6个将近30吨的大钟以及越南最古老的风琴，或是在看到那硕大无比的挂钟背后的片片齿轮时，想必你一定会对这经典的法式建筑更加着迷。

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn được xây năm 1877, hoàn thành ba năm sau đó với tổng kinh phí khoảng 2,5 triệu France Pháp theo tỷ giá thời bấy giờ. Công trình dài 91 m; rộng 35,5 m; vòm mái chính cao 21 m và hai tháp chuông cao gần 58 m. Toàn bộ xi măng, sắt thép đến ốc vít đều mang từ Pháp sang. Mặt ngoài của công trình xây bằng loại gạch làm tại Marseille để trần, không tô trát, không bám bụi rêu (đến nay vẫn còn màu sắc hồng tươi).

胡志明市圣母大教堂始建于1877年，三年后建成完工，按当时的汇率计算则总花费约250万法郎。教堂总占地长91米，宽35.5米，教堂中间的拱顶高21米，两侧钟塔高近58米。修建教堂所使用的水泥、钢筋及螺丝等所有原材料全为法国进口。教堂外部墙体使用的是法国马赛生产的红砖，直接修砌不涂刷任何涂料，至今依然保存着鲜艳的红色。

Sau gần 140 năm, nhà thờ Đức Bà đã trở thành một công trình kiến trúc biểu tượng của Sài Gòn. Nằm ở trung tâm quận 1, lại là nhà thờ Chánh tòa của Tổng giáo phận TP HCM nên đây là địa điểm người dân thường tập trung về vào các dịp lễ, Tết, nhất là Noel.

在140年后的今天，圣母大教堂已成为越南胡志明市的地标性建筑。圣母大教堂坐落于胡志明市第一郡中心街区，是胡志明市的教会中心，因此在许多大型节庆日如圣诞节等，圣母大教堂都是当地人最常聚集做礼拜的地方。

Ngoài kiến trúc đặc sắc, bên trong nhà thờ Đức Bà còn có những "cổ vật" đặc biệt mà không nhiều người được biết, ở 2 tháp chuông cao gần 58 m và gác đàn nằm tại ngọn tháp này (đối diện bàn thờ chính). Trong ảnh là cầu thang duy nhất dẫn lên tháp chuông nhà thờ, rộng khoảng 40 cm.

圣母大教堂除了有充满特色的建筑造型外，在其内部还有诸多“文物”鲜为人知，例如在两座高达58米的钟塔楼顶部，有一层琴房专门控制着整座教堂的音乐播放。如图中所示的是一座宽约40厘米的窄梯，这也是一座唯一一条能登上塔楼顶部的楼梯。

Gác chuông cao gần 37 m kể từ mặt đất, rất tối. Sàn được lót sơ sài bằng những miếng gỗ nhỏ cách khoảng, nhìn xuống sâu hút, lạnh người. Gác chuông bên phải (phía bên Trường Hòa Bình) có hai chuông mang tên nốt nhạc La và Do. Gác chuông bên trái có 4 quả chuông Sol, Si, Mi và Re.

钟塔楼高约37米，顶部的钟楼层内部昏暗，简单地用一块块小木板铺在地上供人行走，从地面缝隙往下看，塔楼深不见底，让人不寒而栗。钟楼右侧即和平学校方向处有两个名为乐符“啦”和“哆”的大钟。钟楼左侧则是4个名为“嗦”、“唏”、“咪”和“唻”的大钟。

Ba quả chuông to nhất là Sol nặng 8.745 kg, Si nặng 3.150 kg và quả Re nặng 2.194 kg. Tổng trọng lượng các quả chuông là gần 30 tấn, đều được đúc ở Pháp năm 1879. Đặc điểm của chuông nhà thờ là có âm sắc riêng không thể lẫn vào đâu.

其中最大的3座大钟分别为重约8.745公斤的“嗦”， 重约3.15公斤的“唏”，及重约2.194公斤的“唻”。6座大钟的总重量约为30吨，全部都是1879年在法国镀造后运来这里安装。圣母大教堂大钟的特别之处在于它特殊的音色，当敲响大钟时，空灵的响声绝不会与其他大钟混淆。

Những chiếc chuông được điều khiển bằng điện từ bên dưới. Riêng ba quả chuông lớn trước khi đánh đều được khởi động bằng cách đạp (vì quá nặng) cho lắc trước khi bật rờle điện. Khi đổ cùng lúc 6 chuông, tiếng chuông được cho là vang xa trong phạm vi khoảng 10 km.

圣母大教堂大钟的敲响间隙是由钟楼下方的电子版控制。因其过于巨大，其中三个最大的古钟在启动撞钟设备前都需要人工反复踩踏控制古钟晃动的踏板，使其事先有一定的晃动幅度。当6个大钟同时响起时，方圆10公里内都可以听到钟声。

Giữa 4 quả chuông của tháp bên phải (phía Bưu điện thành phố) là một cầu thang nhỏ dẫn lên đỉnh ngọn tháp. Trên đó có 4 cửa và ban công, từ đây có thể ngắm mọi hướng của thành phố. Hiện, cả 2 tháp chuông đều bị xuống cấp nghiêm trọng, mỗi lần mưa nước đều tạt vào trong.

在钟楼左侧即胡志明市中央邮局方向的4个大钟中间有一座小楼梯通往钟塔顶部。在上部有4个小门及一个露天天台，在这里可以看到胡志明市的全景。现今，两座钟塔楼被严重损毁，每逢雨天，雨水都会从钟塔楼顶部缝隙倾入塔内。

Giữa hai ngọn tháp, đối diện bàn thờ chính của ngôi thánh đường là gác đàn. Tại đây đặt một chiếc đàn organ ống, được cho là một trong hai cây cổ nhất Việt Nam hiện nay. Nó được các chuyên gia nước ngoài làm thủ công, thiết kế riêng để âm thanh đủ cho cả nhà thờ nghe, không nhỏ mà cũng không ồn. Phần thân đàn cao khoảng 3 m, ngang chừng 4 m, dài 2 m chứa những ống hơi bằng nhôm đường kính khoảng 10 cm.

在两座钟楼中间即圣母玛利亚雕像正对面的位置是琴房。在这里放置着一架越南史上最古老的管风琴。该架管风琴是由外国专家特别设计并手工制作完成，其特点在于所弹奏出的乐曲能覆盖至整座教堂，音量适中不过小也不至于过大产生噪音。该琴高约3米，宽约4米，长2米，其中的铝制琴管直径约为10厘米。

Phần điều khiển đàn nằm riêng nối với thân đàn bằng những trục, có những phím đàn như đàn organ bình thường hiện nay dùng tay gõ và những phím to đặt dưới sàn nhà (dài chừng 3m, ngang khoảng 1m) để người điều khiển đàn đạp lên khi dùng nốt trầm.

调节该架管风琴音色的琴轴设置在琴身外，在琴身处有许多与现今普通风琴非常相似的琴键，在其下方地面上还配有多个长约3米、宽约1米的大型琴键，在弹奏时用脚踩踏这些琴键会发出不同的低音。

Bên trong đàn được thiết kế tương tự đàn piano nhưng phức tạp hơn. Đàn còn có những thanh gõ lớn để đập vào phần dưới các ống hơi phát ra âm thanh, tương tự kiểu đánh đàn K'lông Pút của Tây Nguyên. Tuy nhiên, do thiếu bảo quản nên đàn đã hỏng hoàn toàn (bị mối ăn phần gỗ bàn phím điều khiển bằng tay)

该架管风琴的内部设计与钢琴相似，但又比钢琴复杂得多。在该琴下方的琴管上放有一片片木板，当弹奏时用脚踩踏木板，木板在接触到琴管时就能发出不同的声音，其演奏方式接近于越南西原竹筒琴。但可惜的是，由于保管不善，该管风琴的木质琴键已被白蚁蛀空并完全损毁。

Cũng nằm ở giữa 2 tháp chuông, phía trên gác đàn có căn phòng đặt bộ máy của chiếc đồng hồ khổng lồ nhà thờ Đức Bà. Từ bộ máy có trục bằng sắt nối với đồng hồ lớn đặt ở bên ngoài, phía mặt trước nhà thờ.

同样在两座钟塔楼之间，在琴房上方是圣母大教堂的大型时钟房，在这层放置着教堂里最大的时钟。楼层里与时钟连接的铁轴与钟塔楼外部的巨大时钟相接，从外部看，这个大型时钟正好放置在教堂正面。

Bộ máy đồng hồ to như một chiếc tủ chứa quần áo loại lớn, cao khoảng 2,5 m, dài khoảng 3 m và ngang độ hơn một mét.

该巨型时钟的运行设备犹如一个硕大的衣橱，总高度约2.5米，长约3米，宽度超过1米。

Để điều chỉnh đồng hồ, phía sau máy có một chiếc đồng hồ to cỡ đồng hồ reo trong gia đình. Chỉ cần theo dõi chiếc đồng hồ con này, có thể biết đồng hồ lớn chạy chậm, nhanh, đúng hay sai giờ.

为了调整大时钟的精准度，在其背部装有一个类似家用闹钟大小的小时钟。只需根据背部小时钟所示的时间，便可知道正面大时钟的时间是否准确。

（编译：子玉；审核：玉泉山涧）